Vanaf vandaag, 8 juni, zijn alle kinderen weer op school. De levendigheid is terug op school met inachtneming van de maatregelen, waarbij we kindvrije zones in de klas hebben ingericht, waar vooral de leerkracht zich bevindt. Ieder kind snapt de maatregel en handelt er heel goed naar. Natuurlijk is het voor jonge kinderen lastig, in hun spel vergeten ze het, maar ze gedragen zich prima. In de klas is er open over gepraat en is elk kind zich ervan bewust dat ook zij verantwoordelijkheid moeten nemen in deze situatie”, zegt Christa Somers. Mara Verstappen, bestuursadviseur onderwijs, vult aan dat zij vanuit haar functie scholen bij dit nieuw onderwijzen en nieuwe leren ondersteunt.

Toen de scholen dichtgingen, moesten wij direct handelen. Het bestuur gaf de kaders aan om de scholen te ondersteunen in onderwijs op afstand. Kinderen moesten thuis aan te slag kunnen gaan met de leerstof. Al heel snel werd een website gelanceerd waar iedereen informatie kon vinden, zoals dag- en weekschema’s en bepaalde belangrijke onderdelen van de leerstof. Maar ook veel materialen die scholen zelf ontwikkeld hadden waar weer andere scholen profijt van hadden. Daarbij was onze richtlijn: kijk goed naar wat je wilt bereiken, welke doelen, verklein en verrijk. Verrijking stond in dit nieuwe onderwijs aan huis voorop. We zagen hoe creatief kinderen werden en op hun manier aan het werk gingen. Er was geen ‘overload’ aan leerstof, het werd heel bewust en op maat aangeboden. De digitale middelen zoals Teams heeft het werken op deze wijze enorm ondersteund. De ICT-omgeving die in no-time was opgezet, maakte het ook mogelijk om contact te houden met het kind en de ouder(s). “Want ouders kregen er naast hun eigen thuiswerk een taak bij. Onderwijs geven aan je kind”, zegt Mara.

Christa: “De kaders die het bestuur ons meegaf waren duidelijk en ruim. Mooi hoe we vertrouwen in elkaar bleven houden, niet alleen om successen, maar ook om zorgen te delen. We durfden kwetsbaarheid naar elkaar te tonen. De belrondjes en antwoorden op vragen… INNOVO gaf zo’n vertrouwen af, je wist dat je ergens terecht kon. Dat vertrouwen proefde ik binnen de hele organisatie van INNOVO.” “Door het nauwe contact met de directeuren, kon ik op maat helpen. De een wil zijn verhaal doen, de ander was op zoek naar concreet materiaal”, vult Mara aan.

De fase van verdieping volgde in die periode al snel. We keken samen naar wat wij voor de kinderen konden betekenen in deze crisistijd. Daarom was het belangrijk contact te houden, hoe het de directeur, de intern begeleider, de leerkracht, maar ook kind en ouder vergaat. In deze periode van afstand heb ik veel nabijheid gevoeld”, zegt Mara.

Mara: “Ik wil spreken van een nieuw begin, waarbij in ieder geval het fysieke contact weer mogelijk is, maar we ook het formatief handelen omarmd hebben. We hebben besloten kinderen in dit schooljaar niet te (Cito)toetsen omdat de periode van onderwijs zo diffuus is geweest; je kunt de kinderen niet langs dezelfde lat leggen. We moeten zicht krijgen op wat en hóe kinderen geleerd hebben en waar ze nu staan. Die rijke informatie is een houvast om op maat onderwijs te gaan organiseren. Wat heeft elk individueel kind nodig om succes te ervaren. De een komt in een groep beter tot zijn recht, de ander leert makkelijker op afstand, prikkelarm of juist op een creatievere manier. Het is zo fijn om te zien wat kinderen in deze periode zelf ontdekt hebben, hoe ze hun eigen verantwoordelijkheid namen om tot hun recht te komen. Voor de toekomst wens ik dat we zó naar de kinderen blijven kijken en daar ons onderwijs op afstemmen.”

“Ik sluit me daarbij aan. De samenwerking in coronatijd heeft heel veel opgeleverd, dat hebben we gewaardeerd en dat moeten we blijven doen. We kregen bijvoorbeeld van ouders terug dat zij veel inzicht hebben gekregen in onderwijs, dat het best zwaar is. De vragen als hoe wij het doen en hoe we instructies geven, zijn voor ons een blijk van waardering. Zo’n educatief partnerschap was een verrijking voor leerkracht en ouder”, zegt Christa.

“Als programmaleider van Onderwijs anders Organiseren ging mijn hart sneller kloppen toen ik zag hoe scholen in deze moeilijke tijd nieuwe inzichten kregen. Werden de juiste instructies gegeven, aan de juiste doelen gewerkt, hoe gaan we straks handelen, doen we dat in grote of kleine groepen, aan een enkel kind? Werken we in de klas of wat vaker op de laptop? Er is zo’n enorme flexibiliteit en creativiteit ontstaan op dat thema, dat ik echt hoop dat we het creatief proces blijven vasthouden voor de toekomst.”

Christa: “We zijn met zijn allen rijker geworden door het stellen van reflectieve vragen. Mara gaf ons een voorbeeld hoe we daarmee met elkaar in verbinding kunnen blijven. Een richtlijn die INNOVO ons meegeeft, maar niet oplegt.”

“Dat past bij ons, de reflectieve dialoog met elkaar aangaan”, zegt Mara daarop. “Vanuit het project Formatief Handelen krijgen alle schoolteams na de zomervakantie een inspirerende sessie met Dominique Sluysmans, die zeer kundig is in het thema formatief handelen. Stel jezelf als team en als professional de juiste vraag. Dat is wat ons bestuur faciliteert in het volste vertrouwen dat daar iets goeds uitkomt.”

“Door uit onze comfortzone te komen, komen de sterktes naar boven en heeft vakmanschap zich in deze tijd zeker bewezen.”

Wat is de gezamenlijk stip op de horizon?

“We hebben sterk het gevoel dat deze nieuwe richting de juiste is. Zonder nog precies te weten waar we uit gaan komen. Door uit onze comfortzone te komen, komen de sterktes naar boven en heeft vakmanschap zich in deze tijd zeker bewezen. Door het oude los te laten hebben we onderwijs anders vastgepakt. Dat moeten we vasthouden. Zoals Martin Luther King zei: Als je vertrouwen hebt, hoef je niet de hele trap te zien om die ene stap te zetten.